Wiemy już, jaki wpływ może wywierać przemoc rówieśnicza na dobrostan fizyczny i psychiczny, a także przystosowanie szkolne i społeczne dzieci, które jej doświadczają. Nie ulega więc wątpliwości, jak ważne jest szybkie rozpoznanie tego problemu i podjęcie odpowiednich działań, aby go powstrzymać.

Występowanie przemocy rówieśniczej najłatwiej odkryć wtedy, gdy ofiary otwierają się przed kimś i opowiadają mu o swoim problemie. Niestety wiele ofiar niechętnie rozmawia o swoich doświadczeniach, zwłaszcza z nauczycielami.

Wróćmy jednak do historii Danny’ego. Widzieliśmy, jak jego nauczyciel zaczął się zastanawiać, co się dzieje, kiedy zauważył sygnały cierpienia chłopca: „Nauczyciel Danny’ego zauważył, że chłopiec często jest samotny i przygnębiony”.

Słowa ofiary znęcania się i dokuczania w sieci: „Czasami wystarczyło proste słowo zachęty, aby znów się uśmiechnąć, ponieważ niewiele potrzeba, aby słońce znów zaświeciło …”

Dorośli mogą wykorzystać sygnały ostrzegawcze – mniej lub bardziej jawne – aby zauważyć potencjalny problem bullyingu i przyjrzeć się bliżej sytuacji. Niektóre z tych sygnałów wiążą się z nagłą zmianą rutynowych czynności i zachowań dziecka w szkole, podczas gdy inne mają związek z samopoczuciem i dobrostanem dziecka albo zniszczeniem lub utratą rzeczy osobistych.  Ponadto istnieją szczególne sygnały ostrzegawcze wskazujące na możliwość, że dziecko doświadcza cyberprzemocy.

ĆWICZENIE REFLEKSYJNE

Jak się przekonaliśmy, istnieje wiele sygnałów ostrzegawczych, które mogą być pomocne w zauważeniu potencjalnego problemu przemocy rówieśniczej. Pomyśl przez chwilę o swojej klasie. Czy potrafiłbyś dostrzec tego rodzaju oznaki? Pomyśl o konkretnych sposobach, jakich możesz użyć, aby wychwycić te sygnały.

Oczywiście powinniśmy również pamiętać, że obecność wspomnianych sygnałów ostrzegawczych nie zawsze oznacza, iż mamy do czynienia z przemocą rówieśniczą. Czy przychodzą Ci do głowy inne doświadczenia lub zdarzenia w życiu uczniów, które mogą być powiązane z podobnymi sygnałami ostrzegawczymi?